Thanh Quý, tên thật là Vũ Thị Quý (sinh ngày 25 tháng 11 năm 1958 tại Hà Nội), là một nữ diễn viên điện ảnh và truyền hình Việt Nam. Bà được biết đến nhờ những vai diễn có số phận éo le, phải đối mặt với sự lựa chọn ngang trái cũng như người phụ nữ có tính cách ngang ngạnh, sắt đá.
Từng đoạt Bông sen vàng cho Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất năm 1985 và với những đóng góp cho nền điện ảnh trong nước từ lúc khởi nghiệp khi chỉ mới 18 tuổi, Thanh Quý đã được nhà nước Việt Nam phong tặng danh hiệu nghệ sĩ ưu tú.
Thanh Quý sinh ra và lớn lên tại làng Bưởi, nay thuộc quận Tây Hồ, Hà Nội trong một gia đình đông anh chị em. Thuở nhỏ bà ham mê đọc sách và mơ ước trở thành một thủ thư hoặc làm nghề địa chất để được ngao du khắp chốn.. Trường cấp 3 nơi bà từng theo học chỉ cách Trường trung học Điện ảnh Việt Nam không xa, nhờ vậy ngày nào đến lớp bà cũng có cơ hội đi ngang qua đây. Đầu năm 1973, bà cùng chị gái đi ngang qua trường và tình cờ được một đạo diễn phát hiện ra vẻ đẹp trong sáng của một cô gái tuổi 15. Thanh Quý đỗ vòng thi tuyển và được đưa vào danh sách lớp diễn viên điện ảnh khóa 2 (1973-1977) cùng với một số diễn viên tên tuổi sau này như các nghệ sĩ ưu tú Phương Thanh, Minh Châu, Diệu Thuần. Mặc dù là người trẻ tuổi nhất nhưng nhờ vẻ đẹp nổi bật, bà đã được chọn đóng vai chính sớm nhất so với các bạn cùng khóa. Vừa nhập học, bà đã được đạo diễn Khắc Lợi mời tham gia phim Hai người mẹ. Tuy nhiên, sự non nớt về diễn xuất buộc Thanh Quý phải nhường vai cho người khác. Sau thất bại đó, bà buồn chán đến mức có lúc đã nghĩ đến cái chết .
Sự nghiệp điện ảnh của Thanh Quý bắt đầu năm 1976 khi mới 18 tuổi và còn đang học năm thứ 3, với diễn xuất trong Chuyến xe bão táp do Trần Vũ làm đạo diễn.
Một năm sau, bà tiếp tục đóng vai nhân vật Vân trong Những người đã gặp, bộ phim có thể xem như phần hai của Chuyến xe bão táp. Bà đã được nhận bằng khen của ban giám khảo tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ IV tổ chức năm 1977 tại thành phố Hồ Chí Minh .
Năm 1984, Thanh Quý tham gia bộ phim Tình yêu và khoảng cách của đạo diễn Đức Hoàn. Thanh Quý đã nhận giải Bông sen vàng cho “Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất” tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ VII tổ chức năm 1985.
Trong Không có đường chân trời (1986) của đạo diễn Nguyễn Khánh Dư, Thanh Quý tiếp tục vào vai một cô gái thanh niên xung phong khác tên Nga.
Trong phim Chuyện tình bên dòng sông (1992) của đạo diễn Đức Hoàn, Thanh Quý vào vai một người đàn bà bị mất một chân vì bom đạn của Mỹ. Ở Chuyện tình trong ngõ hẹp (đạo diễn Nguyễn Thanh Vân), Thanh Quý tiếp tục thể hiện một số phận đàn bà éo le. Đó là một người phụ nữ không chồng nhưng yêu một người đàn ông khỏe mạnh, đẹp trai, dáng vẻ hào hoa (do Đơn Dương đóng) nhưng trớ trêu ở chỗ đứa con gái mới lớn của chị cũng “run rẩy” trước người đàn ông ấy và người mẹ quyết định hy sinh tình yêu của mình cho đứa con.
Các nhân vật của Thanh Quý trong những bộ phim nhựa khác như Cây xương rồng trên cát (đạo diễn Nguyễn Khánh Dư), Ngõ hẹp (đạo diễn Bạch Diệp), Người đàn bà bị săn đuổi (đạo diễn Hoàng Tích Chỉ), Dòng sông cười (đạo diễn Phạm Thanh Phong)… cũng đều trải qua những thăng trầm của số phận, cũng đều nếm trải mất mát và cay đắng của cuộc đời.
Từ khi khởi nghiệp năm 1976 đến năm 1992 là khoảng thời gian Thanh Quý hoạt động nhiều nhất. Năm nào cũng có ít nhất một vai diễn trên màn ảnh do bà thủ vai.
Từ những năm 2000 trở lại đây, Thanh Quý ít đóng phim nhựa mà chủ yếu tham gia diễn xuất trong các bộ phim truyền hình dài tập. Năm 2000, bà vào vai Lý trong bộ phim dài 13 tập Mùa lá rụng.
Đầu năm 2005, Thanh Quý đóng vai bà Vu trong phim truyện Ban mai xanh do Trọng Trinh làm đạo diễn.
Trong Chuyện phố phường dài 25 tập sản xuất đầu năm 2006 của đạo diễn Phạm Thanh Phong và Nguyễn Danh Dũng, Thanh Quý vào vai bà Hương, một bà mẹ đau đớn và bất lực luôn tìm đến với rượu để giải sầu khi chứng kiến đứa con trai cả đang tâm xé nát không khí êm đềm của ngôi nhà cổ nơi bà từng sinh sống và sự bình yên của những người bà yêu thương, trong đó có đứa con gái út chẳng may bị mù lòa từ bé. Tuy Chuyện phố phường nói về một chủ đề không mới là một gia đình đổ vỡ, sự bất đồng ngấm ngầm giữa các thế hệ, những tranh chấp quanh ngôi nhà cổ của dòng họ nhưng sự diễn xuất đạt của dàn diễn viên đã được đánh giá là một yếu tố giúp bộ phim thu được sự chú ý của khán giả và giành giải khuyến khích thể loại phim truyền hình dài tập trong giải Cánh diều vàng 2005 của Hội Điện ảnh Việt Nam.
Năm 2007, Thanh Quý tham gia bộ phim Luật đời dài 26 tập của đạo diễn Mai Hồng Phong vốn được chuyển thể từ cuốn tiểu thuyết đầu tay Luật đời và cha con của nhà văn Nguyễn Bắc Sơn.
Đầm lầy bạc (đạo diễn Bùi Quốc Việt, trình chiếu 2011), bộ phim dài 20 tập nằm trong series phim Cảnh sát hình sự, là phim truyền hình gần đây nhất mà Thanh Quý tham gia diễn xuất.
Trong năm 2006, Thanh Quý tham gia Nhật ký Vàng Anh (phần một), một chương trình truyền hình cung cấp những kiến thức về giới tính và tâm sinh lý tuổi vị thành niên. Bà đóng vai nhân vật mẹ Vàng Anh, nhân viên một công ty liên doanh nhưng rất nghiêm khắc và quan tâm sát sao tới việc học hành của con gái. Cùng với hàng loạt nhân vật khác, sang phần hai của chương trình, vai của Thanh Quý được thay bởi diễn viên Minh Hòa.
Thanh Quý đã từng hai lần kết hôn, trong đó đáng chú ý là cuộc hôn nhân thứ hai kéo dài 20 năm với họa sĩ Thành Chương, con trai nhà văn Kim Lân . Bà có một con gái với người chồng trước và nay đã lên chức bà ngoại .
